تحلیلی دیگر در ماهیّت استقلالی «حکمیّت در خانواده» با تأکید بر آیه 35 سوره نساء و قوانین ایران

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 دکتری فقه و حقوق خانواده، استاد سطح عالی حوزه علمیّه قم

2 استادیار و عضو هیأت علمی دانشگاه علوم و معارف قرآن کریم، طلبه و پژوهشگر حوزه علمیّه قم

3 دانش آموخته علوم اسلامی رضوی در مقطع کارشناسی رشته حقوق، کارشناسی ارشد رشته تفسیر و معارف قرآن مؤسسه تخصّصی امام سجاد (ع)، سطح چهار

4 دانش آموخته مؤسسه آموزشی پژوهشی امام خمینی در مقطع کارشناسی رشته حقوق و معارف اسلامی، پژوهشگر، طلبه سطح چهار حوزه علمیه قم

چکیده

خداوند حکیم در آیه 35 سوره نساء نهاد حقوقی و اجتماعی «‎حکمیت در خانواده‎» را مطرح فرموده است که اگر در هنگام بروز اختلاف بین همسران و بحرانی‌شدن آن، از شکاف‌افتادن بین زن و شوهر در شما نگرانی و ترس ایجاد شد، «‎حَکَمی‎» از خویشاوندان زوج و «‎حَکَمی‎» از خویشان زوجه را برگزینید تا بین آنها اصلاح کنند. فقها در مبحث شقاق از باب نکاح به این موضوع عنایت داشته و اساتید حقوق نیز به سبب قانون‌بودن این نهاد فقهی و قرآنی، به بحث درباره آن پرداخته‌اند. یکی از مهم‌ترین مسائلی که در بررسی این موضوع مطرح شده این است که آیا حَکَمین در اصلاح بین زوجین قضاوت می‎کنند و قاضی هستند تا ماهیت آنها را «‎قاضی ‎تحکیم» بدانیم و شرائط، تکالیف و حقوق قاضی را از آنها مطالبه و عطا کنیم؟ یا اینکه حَکَمین «‎وکیل زوجین» هستند تا آنچه موکل، مد نظر دارد از آنها مطالبه شود و حقوق وکلا به آنها عطا شود؟ یا بر اساس نظر برخی، حَکَمین «‎داور» یا «کارشناس» هستند؟ یا اینکه حَکَمین ماهیتی جدای از این نهادهای مشابه دارد و مستقل از آنهاست؟ نظر نگارنده بر اساس آیه شریفه بر "استقلال ماهیت حکمیت" از این نهادها می‎باشد.

کلیدواژه‌ها

فایل ها

هم رسانی

ارجاع به این مقاله

آمار